MATÉRI CARITA WAYANG BASA SUNDA SMA KELAS 12

MATÉRI CARITA WAYANG BASA SUNDA SMA KELAS 12

Assalamualaikum wr wb
Siswa-siswi yang Bapak banggakan, terimakasih sudah berkunjung ke halaman blog ini.
Selamat datang di bahasasunda.id. Perkenalkan blog ini berisi rangkuman materi pelajaran bahasa Sunda untuk keperluan pembelajaran daring di Sekolah kita. Dikemas dalam bentuk media audio-visual, agar memberikan kesan belajar yang menyenangkan, mudah dipahami, serta memberikan pengalaman belajar yang baru di abad 21.

Tidak hanya blog saja, bahasasunda.id mempunyai Youtube Channel, berisi video-video dokumentasi, hasil karya siswa-siswi di sekolah kita, dan video edukasi pembelajaran bahasa Sunda yang akan Bapak sampaikan setiap pertemuan di kelas. Supaya tidak ketinggalan kalian bisa kunjungi Youtube Channel dengan cara klik link di bawah ini. www.youtube.com/c/bahasasundaidGemanakarnale

Jika ada pertanyaan seputar MATERI BIANTARA BAHASA SUNDA yang kurang dipahami, kalian bisa memberikan komentar, silahkan jangan ragu untuk mengisi di kolom komentar atau bisa menghubungi Bapak melalui Whatsapp.

Semoga dengan adanya blog ini bisa membantu pembelajaran daring di sekolah kita supaya lebih efektif dan memberikan banyak manfaat bagi kalian semua.
Selamat belajar MATERI BIANTARA BAHASA SUNDA.

KOMPETENSI INTI DAN KOMPETENSI DASAR MATA PELAJARAN BAHASA DAN SASTRA SUNDA JENJANG SMA/SMK/MA/MAK

KOMPETENSI INTI 3 (PENGETAHUAN)

3. Memahami, menerapkan, menganalisis dan mengevaluasi pengetahuan faktual, konseptual, prosedural, dan metakognitif pada tingkat teknis, spesifik, detil, dan kompleks berdasarkan rasa ingin tahunya tentang (a) ilmu pengetahuan, (b) teknologi, (c) seni, (d) budaya, dan (e) humaniora dengan wawasan kemanusiaan, kebangsaan, kenegaraan, dan peradaban terkait penyebab fenomena dan kejadian, serta menerapkan pengetahuan pada bidang kajian yang spesifik sesuai dengan bakat dan minatnya untuk memecahkan masalah.

KOMPETENSI INTI 4 (KETERAMPILAN)

4. Menunjukkan keterampilan menalar, mengolah, dan menyaji secara (a) efektif, (b) kreatif, (c) produktif, (d) kritis, (e) mandiri, (f) kolaboratif, (g) komunikatif, dan (h) solutif, dalam ranah konkret dan abstrak terkait dengan pengembangan dari yang dipelajarinya di sekolah, serta mampu menggunakan metode sesuai dengan kaidah keilmuan.

KOMPETENSI DASAR, MATERI PEMBELAJARAN, DAN KEGIATAN PEMBELAJARAN

Kompetensi sikap spiritual dan kompetensi sikap sosial, dicapai melalui pembelajaran tidak langsung (indirect teaching), pada pembelajaran kompetensi pengetahuan dan kompetensi keterampilan melalui keteladanan, pembiasaan, dan budaya sekolah dengan memperhatikan karakteristik mata pelajaran, serta kebutuhan dan kondisi peserta didik.

Penumbuhan dan pengembangan kompetensi sikap dilakukan sepanjang proses pembelajaran berlangsung, dan dapat digunakan sebagai pertimbangan guru dalam mengembangkan karakter peserta didik lebih lanjut. Pembelajaran untuk kompetensi pengetahuan dan keterampilan sebagai berikut.

Kompetensi Dasar

3.6. Menganalisis isi, struktur, dan aspek kebahasaan novel. 4.6. Menyajikan hasil analisis novel melalui berbagai media (seperti bagan, cerita bergambar, animasi) dengan memperhatikan struktur dan kaidah kebahasaan.

Materi Pembelajaran

• Fungsi sosial Nilai moral dan pendidikan yang terkandung dalam karangan novel dan bisa diimplementasikan dalam kehidupan sehari-hari. • Struktur Teks Ciri novel Unsur sastra (intrinsik & ekstrinsik) • Aspek Kebahasaan Diksi Ucapan, tekanan kata, intonasi, ejaan, dan tanda baca. Kalimat langsung dan tidak langsung. • Topik Petikan novel yang dapat menumbuhkan perilaku yang termuat dalam KI.

Kegiatan Pembelajaran

-Mengidentifikasi unsur-unsur novel dengan cermat. -Memahami isi novel dengan teliti. -Menganalisis bahasa yang dipergunakan serta unsur -intrinsik dalam novel dengan teliti. -Menginterpretasikan isi novel sesuai dengan kaidahkaidahnya. -Menyajikan hasil analisis novel melalui berbagai media (seperti bagan, cerita bergambar, animasi) -Melakukan refleksi tentang proses dan hasil belajarnya.

MATÉRI CARITA WAYANG BASA SUNDA SMA KELAS 12

A. PERKARA CARITA WAYANG SUNDA

Carita wayang téh nyaéta carita anu sok dilalakonkeun dina pagelaran wayang, asalna ti India, kalawan babonna (sumber) tina Ramayana karya Walmiki jeung Mahabarata karya Wiyasa (Viyasa).

Nurutkeun kamus Danadibrata mah wayang téh asal kecapna tina bayang (kalangkang). Hartina lalakon wangwangan (dikira-kira) adeg-pangadegna jelema, boh lahirna boh batina, diwujudkeun ku peta-peta wayang jeung dilalakonkeun ku dalang bari dipirig gamelan.

Asalna ti india. Asup ka urang bareng jeung asupna agama Hindu. Ku parawali dipaké média pikeun nyebarkeun agama Islam. Di Tatar Sunda, wayang mimitina sumebar sacara lisan, laju ditarulis dina naskah kuno jeung wawacan. Mimiti aya pagelaran wayang kulit (pangaruh ti jawa), tuluy urang sunda nnyiptakeun wayang golek (gelung) nu populer tuluy pada mikaresep nepi ka kiwari.

B. RUPA-RUPA WAYANG

Wayang golek nyaritakeun lalakaon Mahabarata jeung Ramayana.
Wayang cepak nyaritakeun lalakon Amir Hamjah ti tanah Arab.
Wayang kilitik (krusil) nyaritakeun lalakon Prabu Damarwulan jeung Menakjingga.
Wayan potéhi nyaritakeun lalakon ti nagri Cina.
Wayang suluh nyaritakeun lalakon sajarah Indonésia pikeun penyuluhan.

Dalang anu sohor diantarana Parta Suwanda (nu mimiti nyiptakeun wayang golék modéren) Abeng Sunarya (naratas “dinasti” Giri Harja nu ngalahirkeun dalng-dalang sohor), R Tjétjép Supriadi, Ade kosasih Sunarya, Dédé Amung Sutarya, Asep Sunandar Sunarya (kacatet minangka dalang pangsohorna nepi ka mancanagara)

C. SUMBER CARITA WAYANG

Sumberna tina épik Ramayana jeung Mahabarata. Disebut épik téh lantaran ditulisna dina wangun puisi panjang nepika mangrébu-rébu pada (bait) jeung ngawengku sababaraha jilid épisodeu. Unggal jilid ngawengku sababaraha judul.

Épik ramayana nyaritakeun lalampahan Rama, Raja Ayodya. Ari mahabarata mah nyaritakeun Bratayuda Hartina perang Brata atawa Barata, perang sadulur antara teeureuh brata nyaéta Pandawa jeung Kurawa.

D. MAHAM UNSUR CARITA WAYANG

Jejer (téma) : jejer téh inti carita ti awal nepi ka ahir
Palaku (tokoh) : palaku téh jalma nu ngalalakon dina carita
Latar (setting): latar téh lingkungan nu ngadadasaran lumangsungna hiji kajadian carita
Galur (plot) : galur téh runtuyan kajadian nu lumangsung ti awal nepi ka ahir
Nangtukeun puseur sawangan (point of view) : puseur sawangan téh tilikan carita
Nangtukeun amanat : amanat téh pesen anu hayang ditepikeun pangarang ngaliwatan carita

(Rancagé Diajar Basa Sunda Pikeun Murid SMA/SMK/MA/MAK Kelas XII, Penerbit Pustaka Jaya, Medal Taun 2017, Kaca 30-34)

LATIHAN SOAL 1

1. Naon anu disebut carita wayang téh?
2. Naon anu disebut wayang téh?
3. Naon anu jadi babon carita wayang téh? Ti mana deuih asalna?
4. Saha anu nyekel kaadilan jeung nu murka, dina Ramayana jeung Mahabarata?
5. Jéntrékeun naon nu dimaksud épik?
6. Sebutkeun nu kaasup kana carita galur jeung carangan, dina dina Rama yana jeung Mahabarata!
7. Sebutkeun dalang-dalang sohor anu nyebarkeun carita wayang ngali watan pagelaran wayang golék!
8. Sebutkeun rupa-rupa pagelaran wayang!
9. Jéntrékeun kalawan singget, ringkesan Ramayana jeung Mahabarata!
10. Naon waé bédana carita wayang ti India jeung nu sumebar di Tatar Sunda?

LATIHAN SOAL 2

1. Jéntrékeun naon bédana antara jejer jeung amanat?
2. Jéntrékeun naon nu dimaksud latar jeung galur?
3. Jéntrékeun naon bédana antara carita wayang jeung dongéng?
4. Nurutkeun pamanggih hidep, naon bédana unsur sastra carita wayang jeung dongéng?
5. Sawalakeun jeung babaturan sakelompok ngeunaan unsur di luar sastra carita wayang!

SUMBER & REFERENSI

Sumber dan referensi blog ini dirangkum dari beberapa modul & buku:

Kementrian Pendidikan Dan Kebudayaan. 2019. Modul Pangajaran Kaparigelan Basa Sunda Lisan. Bandung : Kementrian Pendidikan Dan Kebudayaan.

Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat. 2015. Pamekar Diajar Basa Sunda: pikeun Murid SMA/SMK/MA/MAK Kelas XI. Bandung : Dinas Pendidikan Provinsi Jawa Barat.

Tentu saja blog ini masih jauh dari kata sempurna, masih banyak kesalahan dan kekurangan, maka dari itu jika diantara kalian mempunyai kritik dan saran yang ingin disampaikan, dipersilahkan untuk mengisi kolom komentar atau menghubungi Bapak. Kedepannya blog ini akan dievaluasi secara berkala sehingga bisa memberikan pelayanan yang terbaik bagi kalian semua siswa-siswi yang bapak sayangi.

Jika ada karya dari penulis yang dimuat di blog ini, dan tidak berkenan untuk dipakai sebagai bahan ajar, silahkan bisa menghubungi Bapak untuk kemudian melakukan tindakan yang diperlukan, jika ada indikasi pelanggaran konten, anatara lain bapak akan melakukan tindakan dengan cara menghapus konten tersebut.

Bagaimana??? Penjelasan mengenai materi di atas dapat dipahami dengan baik??? jika masih belum paham, kalian bisa memberikan pertanyaan dengan mengisi komentar di bawah atau bisa juga mengunjungi postingan mengenai MATERI BIANTARA BAHASA SUNDA lainnya atau langsung cari saja keyword materi yang kalian cari di bawah ini:

KUMPULAN MATÉRI NOVEL BASA SUNDA LENGKEP
https://sundatve.com/category/materi-novel-basa-sunda/

KUMPULAN SEMPALAN NOVEL BASA SUNDA LENGKEP
https://sundatve.com/category/sempalan-novel-basa-sunda/

KUMPULAN SOAL NOVEL BASA SUNDA LENGKEP
https://sundatve.com/category/kumpulan-soal-basa-sunda/